Lineer hızlandırıcı radyoterapi cihazının yapısında bulunan monitör iyon odasının kalite kontrol testlerinin uygunluğunun belirlenmesi
Tuğba Şahiner1, Mustafa Kurt2, Sıtkı Eker2, Serdar Savaş Gül3
1Sağlık Bakanlığı Kamu Hastaneleri Birliği, Yalova, Türkiye
2Ahi Evran Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümü, Kırşehir, Türkiye
3Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tıp Fakültesi Nükleer Tıp Anabilim Dalı, Tokat, Türkiye
Anahtar Kelimeler: Elektron; monitör iyon odası; kalite kontrol; radyasyon kazası; X ışınları.
Özet
Amaç: Bu çalışmada Siemens marka, Oncor Impression Plus M5395 model lineer hızlandırıcı tedavi cihazının kafa yapısında bulunan monitör iyon odası yıllık kalite kontrol testlerinden olan tekrarlanabilirlik, doğrusallık ve tedaviyi verilen monitör ünitesinde durdurma yetkisi incelenmiştir.
Hastalar ve yöntemler: Bu testlerin uluslararası standardı olan limit değeri tespitinde end effect için iki ışınlama yöntemi kullanılarak alınan ölçümlere göre hesaplama yapılmıştır. Bu çalışmada British Journal of Radiology ve Uluslararası Atom Enerji Kurumu referansı kullanılmıştır. Radyasyon veriminin değişmezliği, kısa ve uzun dönem kararlılığı da teorik olarak hesaplanmıştır.
Bulgular: 6 MeV ve 18 MeV X ışını demetlerinde ve 50 MU/dk ve 300 MU/dk doz oranlarında linearite ±%3 değeri arasındadır. 6 MeV ve 18 MeV elektron demeti enerji seviyelerinde, eş merkez uzaklığında 10x10’luk alandan 40x40’lık alana kadar alınan ölçümlerde linearitesi ±%1 değeri içerisindedir. İki ışınlama yöntemine göre yapılan hesaplamalar sonucunda ışın doğrusallığı <1 MU değerinde bulunmuştur.
Sonuç: Yapılan bu çalışmanın sonucunda alınan verilerin uluslararası standartlara uygun olduğu tespit edilmiştir. Lineer hızlandırıcı cihazları için günlük, aylık ve yıllık yapılması gereken kalite kontrol testlerinin düzenli olarak yapılmasının radyasyon kazalarını önlemede etkili olacağı düşünüldü.