Yitriyum-90 mikroküre tedavisinde hastaya spesifik optimal radyasyon dozimetrisinin belirlenmesi
Handan Tanyıldızı1,3, Mustafa Demir2, Baki Akkuş3
1Altınbaş Universitesi, Vocational School of Health Services, Medical Imaging Techniques Program, İstanbul, Turkey
2Department of Nuclear Medicine, Istanbul Universitesi Cerrahpaşa Medical Faculty, İstanbul, Turkey
3Department of Physics, Istanbul University, Science Faculty, İstanbul, Turkey
Anahtar Kelimeler: İnternal dozimetri; radyonüklid tedavi; Yitriyum-90
Özet
Amaç: Bu çalışmada, Yitriyum-90 (Y-90) mikroküreler ile tedavi edilen rezeke edilemeyen karaciğer metastazlı ve hepatosellüler karsinomlu hastalarda maksimum izin verilebilir aktivite (MPA) belirlendi ve absorbe edilen radyasyon dozları hastaya spesifik dozimetri yöntemleriyle değerlendirildi.
Gereç ve yöntemler: Toplam 31 hastaya (20 erkek, 11 kadın; ort. yaş 47±0.2 yıl; dağılım, 32-62 yıl) dozimetri uygulandı. Tümöre maksimum absorbe edilebilir dozu vermek amacıyla MPA’yı hesaplarken kritik organlar tarafından absorbe edilen dozu azaltmak için empirik, vücut yüzey alanı (BSA), Medikal İnternal Radyasyon Dozu (MIRD) ve partitisyon internal dozimetri modelleri kullanıldı.
Bulgular: Ortalama Y-90 aktivitesi empirik model için 57483±7.7 megabekerel (MBq), BSA için 1806.04±1.37 MBq, MIRD için 1649.60±1.3 MBq ve partitisyon için 1658.71±1.31 MBq idi. Empirik modele göre hesaplanan ortalama absorbe edilen doz normal karaciğer, tümör ve akciğer için sırasıyla 40.14±0.20, 197.62±0.45 ve 7.39±0.08 gray (Gy) idi. BSA’ya göre hesaplanan ortalama absorbe edilen doz normal karaciğer, tümör ve akciğer için sırasıyla 33.61±0.18, 167.83±0.41 ve 6.39±0.08 Gy idi. MIRD’ye göre hesaplanan ortalama absorbe edilen doz normal karaciğer, tümör ve akciğer için sırasıyla 29.63±0.17, 125.62±0.36 ve 5.67±0.07 Gy idi. Partitisyon modeline göre hesaplanan ortalama absorbe edilen doz normal karaciğer, tümör ve akciğer için sırasıyla 29.82±0.17, 126.72±0.36 ve 5.72±0.07 Gy idi.
Sonuç: Empirik model ve BSA modeline göre hesaplanan MPA’lar kritik organlarda yüksek miktarlarda absorbe edilen dozlar oluşturarak organ toksisitesine yol açacağından, bu modeller dozimetri için uygun yaklaşımlar değildir. MIRD ve partitisyon modelleri ise internal dozimetri uygulamaları için en başarılı yöntemlerdir.