Lohusalık dönemindeki kadınlarda uyku kalitesi ve gündüz aşırı uykululuk halinin incelenmesi
Murat Eren Özen1, Mehmet Hamdi Örüm2,Aysun Kalenderoğlu2, Talip Karaçor3, İbrahim Hakan Bucak4, Murad Atmaca5
1Özel Adana Hastanesi, Psikiyatri Bölümü, Adana, Türkiye
2Adıyaman Üniversitesi Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, Adıyaman, Türkiye
3Adıyaman Üniversitesi Tıp Fakültesi, Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı, Adıyaman, Türkiye
4Adıyaman Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Adıyaman, Türkiye
5Fırat Üniversitesi Tıp Fakültesi, Psikiyatri Anabilim Dalı, Elazığ, Türkiye
Anahtar Kelimeler: Doğum sonrası dönem; lohusalık dönemi; uyku süreçleri; uyku
Özet
Amaç: Bu çalışmada lohusa kadınların uyku kalitesi ve gündüz uykululuk örüntüleri incelendi.
Hastalar ve yöntemler: Çalışmaya 30.03.2018 - 30.05.2018 tarihleri arasında uyku sorunu olan toplam 240 kadın katılımcı (ort. yaş 26.17±0.89 yıl; dağılım, 18-40 yıl) dahil edildi. Katılımcılar lohusalık döneminde olan kadınlar (n=80), lohusalık döneminde olmayan kadınlar (n=80) ve hiç doğum yapmamış kadınlar (n=80) olmak üzere üç gruba ayrıldı. Çalışmada Sosyodemografik Özellik Formu, Pittsburgh Uyku Kalitesi İndeksi (PSQI) ve Epworth Uykululuk Ölçeği (ESS) kullanıldı.
Bulgular: Lohusa kadınların %82.5'inde (%95 GA, 72.66-92.34) kötü uyku kalitesi ve %26.25’inde (%95 GA, 10.78-41.72) gündüz aşırı uykululuk hali mevcuttu. Gruplar arasında uyku kalitesi ve gündüz uykululuk hali açısından anlamlı bir fark vardı (p<0.05). Kötü uyku kalitesi yaşça büyük olan lohusa kadınlarda (27.6±5.27 yıl), genç lohusa kadınlara (22.6±2.88 yıl) kıyasla daha fazla bulundu (p=0.026). Lohusa kadınlar için kötü uyku kalitesi olasılığı, doğum yapmamış kadınlara kıyasla 5.96 kat (%95 GA, 1.78-20.12) daha yüksek idi (p=0.003).
Sonuç: Bildiğimiz kadarıyla bu çalışma Türkiye’de lohusalık dönemindeki kadınların uyku kalitesini değerlendiren ilk çalışmadır. Çalışma bulgularımıza göre, lohusalık döneminde olanlarda ve yaşça daha büyük lohusa kadınlarda gündüz aşırı uykululuk hali daha fazla görülmektedir. Ayrıca lohusalık dönemindeki kadınlarda kötü uyku kalitesi ve gündüz aşırı uykululuk hali, lohusalık döneminde olmayan kadınlar ve hiç doğum yapmamış kadınlara göre, daha fazla görülmektedir.