Oksitosinin bazolateral amigdalaki etkilerinin elektrofizyolojik olarak değerlendirilmesi
Ejder Saylav Bora1, Mümin Alper Erdoğan2, Oytun Erbaş3
1İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye
2İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Fizyoloji Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye
3İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye
Anahtar Kelimeler: Amigdala; anksiyete; elektroensefalografi; oksitosin
Özet
Amaç: Bu çalışmada spontan elektroensefalografi (EEG)’de oksitosinin bazolateral amigdala üzerine etkileri değerlendirildi.
Gereç ve yöntemler: Çalışmaya yedi Sprague Dawley cinsi erişkin erkek sıçan (ağırlık, 250-300 gr) dahil edildi. Sıçanların anestezisi için ketamin (40 mg/kg) ve ksilazin (4 mg/kg) kullanıldı. Anestezi altında drill yardımı ile kraniyuma pencere açılarak sterotaksik yöntemle bregma referans alınarak bazolateral amigdalaya (koordinatlar AP: -2.8 mm, L: +4.8 mm, V: -8.5 mm [Paxinos]) yalıtılmış bipolar EEG elektrodu yerleştirildi. Elektrotlar dental soğuk akrilik kullanılarak kraniyuma sabitlendi ve profilaktik penisilin enjeksiyonu yapıldı. Üç gün sonra sıçanlar kafesleri içerisinde uyanıkken bazolateral amigdala kayıtları (10’ar dakika) spontan olarak alındı. Biopac MP30 (BIOPAC Systems Inc., CA, USA) sistemiyle alınan kayıtlar Hızlı Fourier Dönüşümü ve Güç Spektral Analizi yöntemleriyle değerlendirildi. 1-4 Hz delta, 4-8 Hz teta, 8-12 Hz alfa, 12-20 Hz beta olarak kabul edilip EEG dalgalarının yüzde baskınlıkları değerlendirildi. Birinci günde sıçanlara oksitosin hacminde %0.9 intraperitoneal (IP) sodyum klorür uygulandı ve sıçanların kafeslerinde 10’ar dakika EEG kayıtları alındı. İkinci günde sıçanlara 10 IU/kg IP oksitosin (Synpitan amp 5 IU) uygulandı ve uygulamadan beş dakika sonra sıçanların kafeslerinde 10’ar dakika EEG kayıtları alındı. Tekrar aynı yöntemlerle EEG dalgalarının yüzde baskınlıkları değerlendirildi.
Bulgular: Amigdala spontan aktivitesinde yüzde olarak baskın frekans 1-4 Hz (delta) idi. İzotonik enjeksiyonunun oluşturduğu anksiyete ve stres amigdala frekansında 1-4 Hz’de baskılanma ve 4-8 Hz’de artışa neden oldu. Oksitosin enjeksiyonu, amigdaladaki 1-4 Hz frekansında izotonik enjeksiyonuna göre anlamlı artış (p<0.05), 4-8 Hz frekansında anlamlı (p<0.05) azalmaya neden oldu.
Sonuç: Oksitosin amigdalada enjeksiyon anksiyetesi ile oluşan aktivite artışını azalttı. Bu sonuç oksitosinin davranış ve fonksiyonel manyetik rezonans görüntüleme çalışmalarında gösterilen anksiyolitik etkisini elektrofizyolojik olarak doğruladı.