Semiha Erdem1, Burcu Bayrak2, Mehmet Can Uğur1, Mehmet Orman3, Harun Akar1

1Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi, İç Hastalıkları Kliniği, İzmir, Türkiye
2Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Manisa, Türkiye
3Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyoistatistik ve Tıbbi Bilişim Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye

Anahtar Kelimeler: Diyabet; yaşam tarzı; tıbbi beslenme tedavisi.

Özet

Amaç: Kliniğimizde takip edilen tip 2 diyabetes mellitus (DM) tanılı hastaların yaşam tarzları, önerilen değişiklikler ve hastaların bu önerilere uyumu araştırıldı.
Hastalar ve yöntemler: İzmir Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi İç Hastalıkları Kliniği’nde 1 Haziran - 30 Ağustos 2015 tarihleri arasında yatarak takip edilen veya polikliniğe başvuran tip 2 DM tanılı 160 hastaya (59 erkek, 101 kadın; ort. yaş 52.6±9.4 yıl), tarafımızca geliştirilen “Diyabet Yaşam Tarzı Anketi” bire bir görüşme yöntemiyle uygulandı.
Bulgular: Ortalama vücut kütle indeksi erkekler için 29.2±6.4, kadınlar için 33.5±13.0 idi. Tüm hastaların %30’u sadece oral anti diyabetik (OAD) tedavisi, %33.8’i sadece insülin tedavisi, %36.2’si ise her iki tedaviyi birlikte alıyordu. Hastaların ortalama HbA1c değeri 9.8±2.2, HDL değeri 40.3±1.2 mg/dL, LDL değeri 107.3±5.0 mg/dL ve trigliserit değeri 201.8±9.3 mg/dL olarak saptandı. Kardiyovasküler hastalık oranı %33.1 (n=53), hipertansiyon %52.5 (n=84), retinopati %40.6 (n=65), nöropati %25 (n=40), diyabetik ayak ülseri %11.9 (n=19) ve nefropati %15.6 (n=25) idi. Yetmiş dokuz hasta daha önce diyabet hakkında eğitim almıştı. Hastaların %28.8’i tıbbi beslenme tedavisini tam olarak uyguluyordu. Ancak %32.5’inin düzensiz olarak uyguladığı, %32.5’inin ise hiç uygulamadığı belirlendi. Hastaların %11.2’si her gün, %10.0’u haftada üç veya dört gün, %8.8’i haftada bir veya iki gün, %2.5’i iki haftada bir gün egzersiz yaparken, %15.6’sı hiç egzersiz yapmıyordu.
Sonuç: Hastalarımız yaşam tarzı değişikliklerine yeterli uyum sağlamamaktadır. Bunun sağlanması için uygun hasta eğitim ortamları oluşturulmalıdır. Ayrıca hekim, hemşire, diyetisyen, psikolog ve diğer sağlık çalışanları birlikte multidisipliner olarak çalışmalıdır.