Güner Yurtsever1, Ejder Saylav Bora1, Serhat Örün2, İsmet Parlak3

1İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Acil Tıp Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye
2Bandırma Devlet Hastanesi Acil Tıp Kliniği, Balıkesir, Türkiye
3İzmir Bozyaka Eğitim ve Araştırma Hastanesi Acil Tıp Kliniği, İzmir, Türkiye

Anahtar Kelimeler: Temel yaşam desteği; kardiyopulmoner resüsitasyon; manken; yerde; sedyede

Özet

Amaç: Bu çalışmada kardiyak arrest olgularında kompresyonun yerde veya sedye üzerinde yapılmasının uygulayıcı yorgunluğuna ve temel yaşam desteğine etkileri manken üzerinde gösterildi.

Gereç ve yöntemler: Çalışmaya hastanemizin acil tıp kliniğinde çalışan ve güncel kardiyopulmoner resüsitasyon (KPR) uygulamasını bilen doktor, paramedik ve acil tıp teknisyenlerinden oluşan 40 sağlık personeli alındı. Uygulayıcılara sedye üzerinde, altına travma tahtası yerleştirilmiş, kompresyon sertliği ayarı yüksek düzeye getirilmiş erişkin KPR uygulama mankeni üzerinde ikişer dakikalık turlardan oluşan beş tur boyunca Amerikan Kalp Derneği kılavuzunda önerilen şekilde kompresyon yapması söylendi. Uygulayıcılar her tur arasında iki dakika dinlendirildi. Bası sayısına ve bası derinliğine ilişkin veriler her iki dakikalık tur için ayrı ayrı bilgisayar ortamından elde edildi. Uygulamadan en az bir gün geçtikten sonra aynı uygulayıcılara yerde düz zeminde altına travma tahtası yerleştirilmiş, kompresyon sertliği ayarı yüksek düzeye getirilmiş erişkin KPR uygulama mankeni üzerinde ikişer dakikalık turlardan oluşan beş tur boyunca kompresyon yapması söylendi. Kullanılan mankenin kendi bilgisayar programı sayesinde, uygulama yapılırken uygulamaya ilişkin veriler bilgisayar ortamından elde edilebildi.

Bulgular: Sedyede veya yerde yapılan kompresyonda beş tur için bası sayısı değerleri arasındaki ortalama farklılık 0.9 bası/dakika idi ve bu farklılık istatistiksel olarak anlamlı değildi (p=0.602). Sedyede veya yerde yapılan kompresyonda bası derinliği değerleri arasındaki farklılık 0.14 mm idi ve bu farklılık istatistiksel olarak anlamlı değildi (p=0.898). Sedyede veya yerde yapılan kompresyon arasında ortalama yorgunluk puanı açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık gözlemlendi (p<0.001).

Sonuç: Kardiyopulmoner resüsitasyonda kompresyon yorucu bir işlemdir. Uygulayıcılar iki dakikada bir yer değiştirseler de uzamış KPR’de kompresyon etkinliği azalabilir. Uzamış KPR’de sedyede yapılan kompresyon daha yorucu idi. Uzamış KPR’de hastane dışında yerde yapılan kompresyonda uygulayıcılar daha az yorulacağı için kompresyon daha etkin olabilir. Fakat hastane içinde sedyede yapılan kompresyon daha yorucu olduğu için ikiden daha fazla sağlık çalışanı ile daha etkin olabilir.